Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, KADEM 5. Olağan Genel Kurulu’nda Türkiye’nin nüfus artış hızındaki düşüşe dikkat çekerek, mevcut trendin devam etmesi halinde nüfusun 10 milyon azalabileceği uyarısında bulundu. “Bu, ülkemiz için savaştan daha büyük bir tehdittir,” diyen Erdoğan, sağlıklı bir demografik yapı için acil önlemler alınması gerektiğini vurguladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2001’de 2,38 olan doğurganlık hızı 2023’te 1,51’e gerileyerek nüfus yenilenme eşiği olan 2,1’in altına düştü. Bu durum, hükümeti nüfus politikalarını yeniden şekillendirmeye ve çalışan annelere yönelik destekleri artırmaya yöneltti.
Ücretli Doğum İzni 1 Yıla, Ücretsiz İzin 1,5 Yıla Çıkıyor
Hükümet, Nüfus Politikaları Kurulu toplantısında aldığı kararlarla, çalışan annelere daha uzun doğum izni imkânı sunmayı planlıyor. Mevcut düzenlemede, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 74. maddesine göre annelere doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli izin hakkı tanınıyor.
Çoğul gebeliklerde bu süre 18 haftaya çıkıyor. Yeni taslak çalışmaya göre, ücretli doğum izni süresi 1 yıla, ücretsiz izin hakkı ise 1,5 yıla kadar uzatılacak. Bu düzenleme, annelerin bebekleriyle daha fazla zaman geçirmesini ve iş-yaşam dengesini kurmasını amaçlıyor. Ayrıca, izin dağılımı esnek bir şekilde düzenlenebilecek; örneğin, doğumdan önce 3 hafta, sonrası 13 hafta şeklinde planlanabilecek.
Kamu Denetçiliği Kurumu’ndan Örnek Karar
Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), doğum sonrası yarı zamanlı çalışan bir annenin yıllık izin hakkının 20 günden 10 güne indirilmesine karşı önemli bir karar aldı. KDK, “Doğum sonrası yarı zamanlı çalışan annelerin yıllık izin hakları yarıya indirilemez,” hükmüne yer vererek, annelerin mevcut haklarının korunması gerektiğini vurguladı. Bu karar, bu hafta hem ilgili taraflara iletilecek hem de kamuoyuna açıklanacak. Karar, “Aile Yılı” kapsamında annelere tanınacak yeni hakların bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Çalışan Annelere Kreş Desteği ve Esnek Çalışma Modelleri
Yeni düzenlemeler sadece izin süreleriyle sınırlı kalmıyor. Çalışan annelere kreş desteği sağlanması da planlanıyor. Kreş imkânı olmayan bölgelerde maddi destek sunulacak, böylece annelerin çocuk bakım yükü hafifletilecek.
Ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Esnek ve uzaktan çalışma modelleriyle kadınların iş ve ev hayatını dengeleyecek yeni imkanlar sunacağız” açıklaması, home-office sistemine uygun iş kollarının teşvik edileceğini gösteriyor. Bu adımlar, kadın istihdamını artırmayı ve doğurganlık oranlarını desteklemeyi hedefliyor.
Babalar Arasındaki İzin Ayrımı Kaldırılıyor
Mevcut düzenlemede, memur babalara 10 gün, işçi babalara ise 5 gün doğum izni veriliyor. Yeni düzenlemeyle bu ayrım ortadan kaldırılarak, tüm babalara eşit süreli doğum izni hakkı tanınacak.
Bu adım, babaların da çocuk bakım sürecine daha aktif katılımını teşvik etmeyi amaçlıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, daha önce yaptığı açıklamada, işçi ve memur babalar arasındaki farkları giderecek bir çalışma yapıldığını belirtmişti.
Türkiye’nin Demografik Geleceği İçin Stratejik Adımlar
Nüfus Politikaları Kurulu, kısa, orta ve uzun vadeli stratejilerle Türkiye’nin demografik yapısını güçlendirmeyi hedefliyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, sağlıklı bir nüfus yapısı için kapsamlı bir yol haritası oluşturulduğunu ifade etti. Kurul, genç çiftlere maddi destek, evlilik danışmanlığı ve sosyal konut programları gibi teşviklerle aile kurmayı özendirmeyi planlıyor. Uzmanlar, ekonomik belirsizlikler ve kadınların iş gücüne katılımındaki zorlukların doğurganlık oranlarını etkilediğini belirtiyor. Bu nedenle, hükümetin sunduğu desteklerin ekonomik ve sosyal boyutlarıyla kapsamlı olması gerektiği vurgulanıyor.
News
